Vijay Prashad
23 Mayıs 2022’de İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu toplantısında, eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Ukrayna hakkında bir akor vuran bazı yorumlar yaptı. ABD liderliğindeki Batı’nın, “anın ruh haline” kapılmak yerine Rusları tatmin eden bir barış anlaşmasını mümkün kılması gerektiğini savundu. Kissinger, “Savaşı [bu] noktanın ötesinde sürdürmek, Ukrayna’nın özgürlüğüyle ilgili değil, Rusya’nın kendisine karşı yeni bir savaşla ilgili olacaktır” dedi. Dış politika üzerine Batılı yorumların çoğu gözlerini devirdi ve gözlemlerini reddetti. Bununla birlikte, pasifist olmayan Kissinger’ın, yalnızca Asya’nın etrafında yeni bir demir perdenin kurulmasına değil, belki de Batı ile Rusya ve Çin arasında açık ve ölümcül bir savaş başlatmak için bir tırmanmanın büyük tehlikesini vurguladığı kabul edilmelidir. Bu düşünülemez sonuç, patronu eski Başkan Richard Nixon’ın sık sık deli adamın uluslararası ilişkiler teorisinden bahsettiği Henry Kissinger için bile çok fazlaydı: Nixon, genelkurmay başkanı Bob Haldeman’a, Ho Chi Mihn’i teslim olması için terörize etmek için “elinin nükleer düğmede” olduğunu söyledi.
ABD’nin 2003’te Irak’ı yasadışı işgaline yönelik hazırlıklar sırasında, Washington’daki hakim teorinin basit bir slogana indirgendiğini söyleyen üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisiyle konuştum: “uzun vadeli kazanç için kısa vadeli acı”. O, genel görüşün, ülkenin seçkinlerinin, diğer ülkelerin ve belki de savaşın yarattığı kargaşa ve katliam nedeniyle ekonomik sıkıntı yaşayabilecek Amerikan işçi sınıfının kısa vadeli acılarına tahammül etmeye istekli oldukları yönünde olduğunu açıkladı. Bununla birlikte, her şey yolunda giderse, bu fiyat uzun vadeli bir kazançla sonuçlanacaktır, çünkü ABD, II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinden bu yana korumaya çalıştığı şeyi korumayı başaracaktır. Her şey yolunda giderse, konuşurken beni ürperten öncüldür, ama beni eşit derecede sarsan şey, acıyla yüzleşmek zorunda kalanlar ve kazançlardan zevk alacak olanlar hakkındaki duygusuzluktu. Washington’da, Iraklıların ve işçi sınıfı Amerikan askerlerinin, büyük petrol ve finans şirketleri fethedilmiş bir Irak’ın meyvelerini tadabildikleri sürece olumsuz etkilere maruz kalmalarının (ve ölmelerinin) faydalı olacağı çok alaycı bir şekilde söylendi. Bu tutum: “uzun vadeli kazanç için kısa vadeli acı”, insan onurunu ve doğanın uzun ömürlülüğünü inşa etme projesine tahammül etmeye istekli olmayan ABD’deki seçkinleri tanımlayan halüsinasyondur.
“Uzun vadeli kazanç için kısa vadeli acı”, ABD’nin ve Batılı müttefiklerinin Rusya ve Çin’e karşı tehlikeli tırmanışını tanımlar. ABD’nin pozisyonu hakkında çarpıcı olan şey, kaçınılmaz görünen tarihsel bir süreci, Avrasya entegrasyon sürecini engellemeye çalışıyor olmasıdır. ABD emlak piyasasının çöküşünden ve Batı bankacılık sektöründeki büyük kredi krizinden sonra, Çin hükümeti, Küresel Güney’in diğer ülkeleriyle birlikte, Kuzey Amerika ve Avrupa pazarlarına bağlı olmayan platformlar oluşturmaya yöneldi. Bu platformlar arasında 2009 yılında BRICS’in (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) oluşturulması ve 2013 yılında Kuşak ve Yol Girişimi’nin (BRI) duyurulması yer almaktadır. Rusya’nın enerji arzı ve sahip olduğu muazzam miktarda metal ve mineralin yanı sıra Çin’in endüstriyel ve teknolojik kapasitesi, siyasi yönelimlerine rağmen, birçok ülkeyi, Rus enerji ihracatı tarafından desteklenen BRI ile bir ortaklığa çekti. Bu ülkeler arasında Polonya, İtalya, Bulgaristan ve Portekiz bulunurken, Almanya şu anda Çin’in mallardaki en büyük ticaret ortağıdır.
Avrasya entegrasyonunun tarihsel gerçeği, ABD ve Atlantik seçkinlerinin önceliğini tehdit etmektedir. Amerika’nın hem Rusya’yı hem de Çin’i “zayıflatmak” için her türlü aracı kullanma yönündeki tehlikeli girişimini yönlendiren bu tehdittir. Eski alışkanlıklar, uzun zamandır detant teorisini inkar etmek için nükleer öncelik arayan Washington’a egemen olmaya devam ediyor. ABD, hegemonyasını sürdürmek için gezegeni yok etmesine izin verecek bir nükleer yetenek ve duruş geliştirdi. Rusya ve Çin’i zayıflatma stratejileri, ABD’nin dayattığı hibrit savaşı (yaptırımlar ve bilgi savaşı gibi) tırmandırarak bu ülkeleri izole etmeye çalışmayı ve bu ülkeleri parçalama ve daha sonra sonsuza dek onlara hükmetme arzusunu içerir.
Bu ciltteki üç makale, Ukrayna’da kendini gösteren uzun vadeli eğilimlere dikkatli ve rasyonel bir bakış atıyor.
Monthly Review’un editörü John Bellamy Foster, önceliğini korumak için nükleer bir kışı (yani imhayı) riske atmaya istekli olan Amerikan müesses nizamının “tırmanışla tahakküm” teorisini tanımlıyor. Rusya ve ABD’nin sahip olduğu nükleer silahların gerçek sayısına rağmen, ikincisi, Rus ve Çin nükleer silahlarını yok edebileceğine ve daha sonra bu ülkeleri boyun eğdirebileceğine inandığı bir karşı saldırı mimarisi geliştirdi. Bu fantezi sadece Amerikalı politika yapıcıların hantal belgelerinde değil, aynı zamanda zaman zaman Rusya’ya nükleer bir saldırının öneminin tartışıldığı basında da ortaya çıkıyor.
İtalya merkezli bir gazeteci olan Deborah Veneziale, ABD’deki militarizmin toplumsal dünyasına nüfuz ediyor ve siyasi seçkinlerinin çeşitli hiziplerinin Rusya’ya ve Çin’e karşı bu çatışmacı stratejiyi desteklemek için nasıl bir araya geldiğini gözlemliyor. Düşünce kuruluşlarının ve silah üretim şirketlerinin, politikacıların ve onların yazarlarının samimi dünyası, kontrol ve dengelerin anayasal korumasını reddetti. ABD seçkinlerinin küresel toplumsal servet üzerindeki olağanüstü kontrollerini koruyabilmeleri için bir çatışma başlatmak için acele ediliyor (en zengin 400 ABD vatandaşının toplam net değeri şu anda 3,5 trilyon dolara yakınken, çoğu ABD’den gelen küresel seçkinler, yasadışı vergi cennetlerinde 40 trilyon dolara yakın birikmiş durumda).
Soğuk Savaşa Hayır kolektifinin bir üyesi olan John Ross, ABD’nin Ukrayna’daki çatışma yoluyla gezegendeki askeri saldırısını niteliksel olarak yoğunlaştırdığını savunuyor. Bu savaş tehlikelidir, çünkü ABD’nin büyük bir güç olan Rusya ile doğrudan karşı karşıya gelmeye istekli olduğunu ve Tayvan’ı “Ukraynalaştırmak” için Çin ile çatışmasını tırmandırmaya istekli olduğunu göstermektedir. Ross’a göre, ABD’yi geride tutabilecek olan şey, Çin’in egemenliğini ve projesini savunma konusundaki direnci ve taahhüdünün yanı sıra, ABD’nin dış politika hedeflerini dayatmasına karşı Küresel Güney’de artan öfkedir. Dünyadaki çoğu ülke, Ukrayna savaşını kendilerini ilgilendiren bir çatışma olarak görmüyor, çünkü insanlığın daha geniş ikilemlerini ele alma ihtiyacıyla ilgileniyorlar. Afrika Birliği Başkanı Moussa Faki Mahamat’ın 25 Mayıs 2022’de Afrika’nın “Rusya ile Ukrayna arasındaki uzak bir çatışmanın teminat kurbanı” haline geldiğini söylemesi belirleyicidir. Çatışma sadece mekansal açıdan değil, aynı zamanda Afrika’daki ülkelerin yanı sıra Asya ve Latin Amerika’daki ülkelerin siyasi hedefleri açısından da uzaktır.
Bu çalışma Monthly Review, No Cold War ve Tricontinental: Institute for Social Research tarafından ortaklaşa hazırlanmıştır. Sizi okumaya, arkadaşlarınızla paylaşmaya ve fırsat buldukça tartışmaya davet ediyoruz. Değerli insan yaşamı ve gezegenin uzun ömürlülüğü tehlikede. Bu gerçekleri görmezden gelmek mümkün değildir. Dünyadaki çoğu insan gerçek sorunlarımızla uğraşmak istiyor. Batılı seçkinlerin egemen güçlerini sürdürme yönündeki dar görüşlü arzuları tarafından yönlendirilen bir çatışmaya sürüklenmek istemiyoruz. Hayatı savunuyoruz.
Kaynak:thetricontinental.org
Yorumlar kapalı.