Afrika kıtasının en az iki bölgesinde gıda açıkları, siyasi yetkililer ve insani yardım kuruluşları için büyük bir endişe kaynağıdır.
Komşu Ukrayna’daki Rus özel askeri operasyonları, 2020’nin ilk aylarında ortaya çıkan COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana dünyayı sarsan bir dizi kalıcı ekonomik sorunu gün yüzüne çıkardı.
Batı Afrika ülkesi Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, 55 üye ülkenin Afrika Birliği’nin (AU) şu anda seçilmiş başkanı ve AU Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat, gıda ve tarımsal girdi eksikliğiyle ilgili artan sorunları hafifletebilecek önlemleri görüşmek üzere Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ziyaret etti.
Bu tartışmalar, 3 Haziran’da, yakıt ve gıda fiyatları, batılı kapitalist devletler de dahil olmak üzere dünya çapında tırmanırken gerçekleşti. Şirket ve kapitalist hükümet kontrolündeki medya kuruluşları, Devlet Başkanı Putin’in himayesinde, Ukrayna’nın Karadeniz’deki güney limanlarının hayati gıda ve diğer tarım ürünlerini ihraç etmesinin engellendiğini söyleyerek, durumu Rus ordusuna yüklemeye çalıştılar.
Rus hükümeti bu iddiaları reddetti ve hem Mahamat’ı hem de Sacky’yi Afrika devletlerine ihracattaki gecikmenin arkasındaki gerçek nedenler olarak algıladıkları şey hakkında bilgilendirdi. AU üye devletleri, Rusya Federasyonu ile büyük ölçekli ticaret yapmakta ve sonuç olarak mal ve hizmet akışını sürdürmede kazanılmış bir çıkara sahiptir. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda ABD’nin himayesinde Moskova’yı kınamak için oy kullanmayan ülkelerin yarısından fazlası kıtadandı. Afrika’nın tarihsel olarak Rus monarşisi, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ve Rusya Federasyonu ile Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’da var olandan çok daha farklı bir ilişkisi vardır.
2019 yılında, Moskova ile AU üye devletleri arasındaki alışverişi derinleştirmek amacıyla Soçi’de bir Rusya-Afrika Zirvesi düzenlendi. Başkan Joe Biden’ın yönetimi altında, Dışişleri Bakanlığı, Rusya Federasyonu ile güçlü ekonomik, etnik ve sosyal bağları olan Ukrayna’da bir vekalet savaşı yürüterek, NATO’nun Avrupa’da genişlemesi için Afrika’nın desteğini harekete geçirmeye çalıştı.
Sovyetler Birliği döneminde Moskova, ABD tarafından desteklenen Avrupalı sömürgeci güçlerden bağımsızlıklarını kazanmak isteyen ulusal kurtuluş hareketlerinin önde gelen bir destekçisiydi. Sovyetler, Lizbon, Londra, Paris ve Washington’dan yayılan tahakküm zincirlerini kırmak için savaşan çeşitli örgütlere eğitim bursları, askeri eğitim ve silah sağladı. ABD, Güney Afrika, Rodezya (şimdi Zimbabve) ve Güneybatı Afrika’nın (şimdi Namibya) yerleşimci sömürgeleri ile birlikte eski Portekiz sömürgelerinde var olan en yaygın ve baskıcı sömürge sistemleri bile, kurtuluş hareketleri tarafından savunulan demokratik uygulamalar yoluyla sömürgecilikten arındırma sürecine yardım etmeyi on yıllarca reddetti. ABD merkezli şirketler, Kuzey ve Güney Rodezya’da, apartheid Güney Afrika’sında ve Namibya’da, bu sömürgeci devletler içindeki kitlelerin gerçek temsilcileri tarafından iktidarın yükselişine yol açan dönemlere kadar önemli yatırımlar yaptılar.
AU, ABD’nin Rusya’ya Yönelik Yaptırım Rejimini Kırmaya Çalışıyor
Sall ve Mahamat’ın 3 Haziran’daki ziyareti sırasında, başlıca tartışmalar, Moskova’ya karşı acımasız yaptırımların tırmanmasından bu yana ortaya çıkan olumsuz ekonomik etkileri hafifletme çabaları etrafında toplandı. Rusya, ülkenin doğusundaki Donbass ve Lugansk özerk bölgelerinde halka yönelik devam eden saldırılara yanıt olarak 24 Şubat’ta Ukrayna’ya müdahale etti. Hem Ukrayna hem de Rusya, gıda ve diğer tarım ürünlerinin başlıca ihracatçılarıdır.
Birçok Afrikalı, Washington’un Ukrayna Krizi Konusundaki Tutumunu Reddediyor
Fransız Basın Ajansı (AFP) tarafından yayınlanan bir makalede, AU liderliğinin Moskova’ya yaptığı ziyaret hakkında şunları söylüyor:
“Afrika Birliği başkanı Macky Sall Cuma günü yaptığı açıklamada, Moskova’nın Ukrayna’daki askeri kampanyasının neden olduğu gıda kıtlığı konusunda Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmelerden sonra ‘güvence altına alındığını’ söyledi. Putin, Moskova’nın Ukrayna’daki saldırısının 100. gününde Afrika Birliği’ne başkanlık eden Senegal cumhurbaşkanını Soçi’deki Karadeniz konutunda ağırladı. Küresel gıda kıtlığı ve Ukrayna limanlarında sıkışıp kalan tahıl arzı gündemin üst sıralarındaydı.” (Buna bakınız)
Gıda açıkları, Sahel ve Afrika Boynuzu bölgelerinde kıtlığa neden olma potansiyeli ile ortaya çıkmaktadır. Tahıl ve diğer temel gıdalardaki bu kıtlık, ABD, Fransa ve NATO’nun çeşitli devletlerin içişlerine müdahalesinin doğrudan bir sonucu olan iç çatışmalarla daha da şiddetlenmektedir. Fransız Silahlı Kuvvetleri ve ABD Afrika Komutanlığı’nın (AFRICOM) kıtadaki varlığından artan bir hoşnutsuzluk var. Mali’de askeri hükümet, Fransa’yı, Batı Afrika ülkesine İslami cihatçı gruplara karşı savaşlarında yardım etme kisvesi altında insan hakları ihlalleriyle suçladı. Askeri darbe liderleri, Paris’in tüm askeri ve diplomatik personelini Mali’den çekmesini talep etti.
Doğu Afrika’da kıtlık uyarısı
Aynı cihatçı örgütlerin ve müttefiklerinin kökenleri, ABD tarafından Afganistan, Irak ve Suriye’de oluşturulan isyan karşıtı program içindedir. 2011 yılında Kuzey Afrika’nın Libya devletinde, aynı bağlı gruplar kara birlikleri olarak kullanılırken, Pentagon, NATO ve onların hizalanmış hükümetleri yedi ay boyunca ülkeyi bombaladı, on binlerce kişiyi öldürdü ve birçoğunu yerinden etti. Libya’nın Başkan Barack Obama ve dönemin Dışişleri Bakanı Hillary Clinton yönetimindeki Pentagon ve NATO tarafından yıkılmasından bu yana, Libya herhangi bir barış ve istikrar tanımadı. Yeni-sömürgeci yandaş rejimler kurmaya yönelik birçok girişim sürekli olarak başarısız oldu.
Yukarıda bahsedilen AFP haberinin aynısı, Senegal Cumhurbaşkanı’ndan alıntı yaparken şunları söyledi:
Gazetecilere konuşan Sall, “Vladimir Putin’i krizin ve yaptırımların Afrika ekonomileri gibi zayıf ekonomiler için ciddi sorunlar yarattığına kararlı ve farkında buldum” dedi ve Rusya’dan ‘değişimlerimizden çok emin ve çok mutlu’ ayrıldığını da sözlerine ekledi. Üç saat süren görüşmeler öncesinde Sall, Putin’den “ülkelerimizin, tiyatrodan (eylemden) uzak olsalar bile, çatışmanın ekonomik düzeyde kurbanı olduklarının farkına varmalarını” istedi. Putin, görüşmelerden önce gazetecilerin önünde yaptığı konuşmada, tahıl tedarikinden bahsetmedi, ancak Rusya’nın ‘her zaman Afrika’nın tarafında’ olduğunu ve şimdi işbirliğini artırmaya istekli olduğunu söyledi. Putin, “Kalkınmanın yeni aşamasında, Afrika ülkeleriyle ilişkilerimize büyük önem veriyoruz ve bunun belirli bir olumlu sonucu olduğunu söylemeliyim” dedi. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, “Hiç kimse bu limanları engellemiyor, en azından Rus tarafından değil” dedi. Putin, Moskova’nın Ukrayna limanlarında sıkışıp kalmış tahıl göndermenin yollarını aramaya hazır olduğunu, ancak Batı’nın yaptırımları kaldırmasını talep ettiğini söyledi. “
Bağımsız Bir Dış Politika İhtiyacı
AU liderliği ile Rusya Devlet Başkanı arasındaki bu görüşmeler, Washington, Londra ve Brüksel’in etkisi dışında iletişim ve ticaret kanallarının geliştirilmesinin önemini göstermektedir. Açıkçası, Washington’un Ukrayna’daki savaşı finanse etmesinin ardındaki motivasyonların bir kısmı, ABD’nin küresel meselelerdeki zayıflayan konumuyla ilgilidir. Ağustos 2021’de Afganistan’dan tek taraflı olarak çekilme, Başkan George W. Bush, Jr.’ın Cumhuriyetçi yönetimi tarafından başlatılan ve her iki baskın kapitalist partiden birbirini izleyen hükümetler tarafından sürdürülen ABD “terörizme karşı savaş”ın mutlak başarısızlığını gözler önüne serdi.
Dahası, Biden yönetiminin savaşın başlangıcından bu yana Kiev ile Moskova arasındaki anlamlı barış görüşmelerinin kasıtlı olarak sabote edilmesi, ABD’nin mevcut krizin sürdürülmesindeki rolünü gözler önüne seriyor. Ukrayna’daki savaş, Çin Halk Cumhuriyeti’ni zayıflatmaya çalışan daha geniş bir stratejinin parçasıdır. Biden’ın Tayvan ziyareti ve Pekin’in Taipei’yi idari kontrolü altına alması durumunda askeri müdahalede bulunma tehditleri, ABD tarafından dile getirilen emperyalist militarizmin bir başka örneğidir. Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Çinli mevkidaşı arasında 3 Haziran’da duyurulan toplantıya rağmen, Biden’ın danışmanları ve şirket medyası içindeki destekçileri saflarında ortaya çıkan kesin sorunlar var.
Asia Times yakın tarihli bir haberinde, New York Times’ın Ukrayna politikasında yönetim tarafından bir değişiklik yapılması çağrısında bulunan birkaç başyazının önemine dikkat çekti. NYT yayın kurulu, ABD’nin Ukrayna’da açık bir zafer olarak gördüğü şeyin mümkün olmadığı ve Avrupa dış politikası açısından izlenmesi gereken tehlikeli bir yol olmaya devam ettiği sonucuna varmıştır.
Asia Times’ın bu makalesi şöyle diyor::
“ABD ve NATO, askeri ve ekonomik olarak zaten derinden ilgileniyorlar. Gerçekçi olmayan beklentiler onları daha da pahalı, çekişmeli bir savaşa sürükleyebilir.” “Washington’dan gelen son savaşçı açıklamalar – Başkan Biden’ın [Rusya Devlet Başkanı Vladimir] Putin’in ‘iktidarda kalamayacağı’ iddiası, Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Rusya’nın ‘zayıflatılması’ gerektiği yönündeki yorumu ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ABD’nin ‘zafer kazanılana kadar’ Ukrayna’yı destekleyeceği sözü – destek açıklamalarını uyandırıyor olabilir, ancak müzakereleri daha da yakınlaştırmıyor.” The Times bu açıklamaları “kışkırtıcı bildiriler” olarak reddetse de, ABD dış politikasından sorumlu neoconlar için hedefin her zaman Rusya’yı devirmek için bir vekalet savaşı olduğu çok açıktır. Bu bir vekalet savaşına dönüşmedi; her zaman bir vekalet savaşı olmuştur. Açıkçası Rusya, Ukrayna’da yenilmeyecek kadar ‘güçlü’ ise, bir süper güç olarak devrilemeyecek kadar güçlüdür.”
1992’de Doğu Avrupa’da sosyalizmin çöküşünden bu yana ABD’nin tam bir küresel hegemonyaya doğru ilerlemesi gerektiğini söyleyen bir tutum belgesinden alınan Wolfowitz Doktrini’nin dışında hareket etmek, Washington’un uluslararası sahnedeki statüsünde sistematik bir gerilemenin kaynağı olmuştur. 2001-2009 dönemindeki ikinci Bush yönetiminden bu yana aynı politikalar, işçi sınıfının ve ezilenlerin kapitalist devletler içinde daha da yoksullaşmasıyla sonuçlanmıştır.
Biden yönetimi altında, enflasyon 1970’lerin sonlarından ve 1980’lerin başından bu yana yaşanmayan seviyelere yükseldi. Ne Demokratlar ne de Cumhuriyetçiler mevcut ekonomik krize herhangi bir çözüm önermiyor.
Sonuç olarak, ABD’deki işçi sınıfı ve ezilen halklar, Ukrayna’daki başarısız savaşı sürdürmek için çok ihtiyaç duyulan 55 milyar dolarlık fonu onaylayan Biden’ın, Cumhuriyetçilerin ve Demokratların savaş politikalarını reddetmelidir. Afrika ve ABD halkları için tek çözüm, gerçek barış ve küresel güvenliği sağlamayı amaçlayan uluslararası dayanışmayı inşa etmektir.
*
Kaynak:globalresearch.ca
Abayomi Azikiwe, Pan-African News Wire’ın editörüdür. Global Research’e düzenli olarak katkıda bulunmaktadır.
Bu makaledeki tüm resimler Abayomi Azikiwe’den alınmıştır.
Yorumlar kapalı.